Valse hoop, wederom niets | Overstimulatie bij IVF

Mijn nummer word omgeroepen in de wachtkamer. Eindelijk! Ik ben nu al 4 dagen aan het prikken en ik mag eindelijk voor de eerste controle van mijn eicellen. Deze worden opgewekt met Gonal-F en worden dan ‘geoogst’ met de punctie als de zo'n 18mm groot zijn. Tegelijkertijd twee keer per dag een neusspray om te voorkomen dat ik een spontane eisprong heb.

“Ziet er goed uit!” concludeert de assistente na wat gepor en geduw met het echoapparaat, “Ik tel er zeker 18. Er zal nog wat uitvallen, maar dan houd je er voldoende over! Vrijdag weer terug, dan kijken we nog eens. Mogelijk voor begin volgende week inplannen!”

Ik regel de komende week vrij en zorg ervoor dat alles geregeld is om de komende week richting punctie en terugplaatsing te gaan! Stiekem verheug ik me erop na maanden van wachten en teleurstelling. Ik lees de statistieken over jongens en meisjes die uit IVF geboren worden en percentages van zwangerschappen die slagen na de eerste embryo terugplaatsing.

De kans op een doorgaande zwangerschap na IVF ligt gemiddeld rond de 20-25% per behandeling. Dit hangt af van een aantal factoren, zoals de leeftijd van de vrouw en de kwaliteit van de embryo’s.

Vrijdag tijdens de controle zijn de eitjes goed gegroeid en telt de assistente er een stuk of 20. Ik krijg de laatste instructies en een ontspannend tabletje mee voor de punctie. Twintig minuten later ontvang ik ineens een mail waarop ik word voorbereid op eventuele annulering wegens teveel eitjes en dus teveel oestrogeen. Ik geloof mijn ogen niet! Dit bericht staat totaal haaks op het beeld wat er mij zojuist geschetst werd.

Ik mail terug en eis een telefonische verklaring. Na overleg met de arts is besloten mij toch maar even te mailen. “We hebben je overgestimuleerd. Zondag mag je terug komen voor een echo en bloedprikken.”

Bij een IVF behandeling worden hormonen gebruikt om meerdere eiblaasjes te laten rijpen. Een van de risico's van het gebruik van deze hormonen is overstimulatie van de eierstokken, ook wel het Ovariële Hyper Stimulatie Syndroom (OHSS) genoemd. Gemiddeld gezien ligt de kans op het krijgen van ernstig OHSS tijdens een IVF-behandeling tussen 0,5% tot 2%.

Ik ben in schok en de tranen rollen over mijn wangen. Wederom niets.. wederom verheugd op niets… Ik had me zo vastgehouden aan die drie verschrikkelijke maanden wachten na de chemo. Maar wederom afwachten en geen onbeschermde gemeenschap.

Zondag ga ik bloedprikken en heb ik later die dag, zoals afgesproken, de echo. Op het parkeerterrein gaat mijn telefoon, het is de assistente. “Mevrouw, ik val maar met de deur in huis. Uw oestrogeen is 2400 waar dit 1400 mag zijn, dus dit is een definitieve annulering. U hoeft niet meer te komen. Als ik nu een echo maak, zien we eitjes waar we niets mee kunnen. U gaat door met de neusspray, nogmaals geen onbeschermde gemeenschap deze maand. De gynaecoloog belt morgen met het vervolgplan. Nou kop op! Fijne dag, dag!”

Het is heel belangrijk om overstimulatie te voorkomen. Daarom worden er tijdens de stimulatiefase regelmatig inwendige echo’s gemaakt. Ondanks deze controles komt OHSS toch nog wel eens voor. Dreigt een ernstige overstimulatie (op de echo zijn dan zeer veel kleine follikels te zien en in het bloed een heel hoog oestrogeen gehalte), dan kan de behandelaar ervoor kiezen te stoppen met de stimulatie en daarmee deze behandelcyclus te staken.

Wanneer de eierstokken weer tot rust gekomen zijn, kan na minimaal twee tot drie maanden weer gestart worden met een volgende poging. Geadviseerd wordt, in de periode rondom de punctie, geen onbeschermde seks te hebben. Een zwangerschap moet bij een dreigende OHSS voorkomen worden, gebruik daarom een condoom.

Bij de ernstige vorm van OHSS wordt de buik door vochtophoping dikker. De vrouw komt snel een aantal kilo’s aan en klaagt over buikpijn. Die buikpijn wordt veroorzaakt door de vergrote eierstokken en het buikvocht. Omdat er vocht in de buikholte uit onder andere de bloedvaten lekt, wordt het bloed dikker, stroperiger en kan er trombose (een stolsel in het bloedvat) ontstaan. Er kunnen lever- en nierfunctiestoornissen ontstaan, waardoor soms opname in het ziekenhuis noodzakelijk is. In de meeste gevallen ontstaan de verschijnselen en klachten pas ná de terugplaatsing en vaak als een zwangerschap is ontstaan.

Ik ben in de auto gestapt om mijn droom wederom aan diggelen geslagen te zien worden middels een onpersoonlijk telefoontje van nog geen 60 seconden. Ik verwacht geen bloemetje of zo, maar dit is gewoonweg onbeschoft. Beduusd en verdrietig stap ik de auto weer in. Thuis zak ik wederom in elkaar.

Hoe kan het toch dat alles wat er mis kan gaan, mis gaat? Allemaal bij mij. Vrienden en familie zeggen dan dat de grootste uitdagingen liggen op de schouders van de sterkste mensen. Sterk? Vraag ik me dan af. Het laatste wat ik voel is sterk. Ik voel me wanhopig, hulpeloos, verdrietig en intens teleurgesteld in mijn lichaam en het ‘vrouw’ zijn.  En ondertussen flitst het baby en buiken geluk me nog steeds dagelijks om de oren.

In afwachting pak ik het dagelijks leven maar weer op. Het dagelijkse leven waarin ik met mijn feestmasker op loop, zodat niemand ziet hoe gebukt ik ga onder alle pijn en teleurstelling. Het feestmasker wat langzaam scheuren begint te vertonen en gebukt gaan onder de realiteit een steeds aantrekkelijkere optie wordt.

x Femme Fertility